Denk niet wit – denk niet zwart. Wie kent dat liedje nog van Frank Boeijen: Zwart Wit? Hoewel dat natuurlijk helemaal niet gaat over eten, geldt zoals zo vaak, het hoofdthema toch voor bijna alles, dus ook voor eten.
Facebook Live
Afgelopen woensdag maakte ik een FaceBook Live naar aanleiding van de taarten voor de verjaardag van mijn dochter. In deze FaceBook Live ging ik ook in op het thema zwart-wit denken. In mijn gesprekken met cliënten die willen afvallen en maar blijven jojo-en, komt dit elke keer weer terug. Ik vind het dan ook zo belangrijk, dat ik mijn verhaal van vandaag daar weer aan wil wijden.
Zwart-wit
Wat bedoel ik met zwart-wit denken als het gaat om eten? Ik bedoel daarmee dat deze cliënten alles wat met eten te maken heeft heel zwart-wit benaderen:
- Bepaalde voedingsmiddelen zijn goed of slecht;
- Die mag je dus wel of niet;
- Ze eten te veel of te weinig;
- De dag is gelukt of verpest
- Ik ben sterk of ik ben een zwakkeling
Zoals je kunt zien, gaat het telkens om uitersten, er is geen grijs, geen midden. Op een goede dag is dat misschien nog wel fijn, want dan is de dag goed gegaan, dus dan ben je sterk geweest, maar op mindere dagen is het gat meteen wel erg zwart. En daarbij, ook op de “goede dagen” is de prijs hoog, want om alles goed te laten gaan, moet je ontzettend veel wilskracht inzetten en dat kost heel veel energie. Immers gedurende de dag zijn er zoveel momenten waarop je naar jouw idee in de verleiding wordt gebracht. Door je eigen gevoelens van trek, wellicht je emoties, maar ook door de omgeving: dat leuke etentje met vriendinnen, die verrukkelijk ruikende snackkar op het station…. Allemaal aanslagen op je wilskracht.
Wilskracht?
Zoals ik al vaker heb gezegd: wilskracht houdt niemand een leven lang vol! En dat is maar goed ook, want volgens mij wordt het er niet leuker op als je jezelf een leven lang op wilskracht onder controle moet houden. En iedereen die al jaren met zijn of haar gewicht worstelt, die jojoot, weet het: het lukt niet op wilskracht!
Dus die zwart-wit mindset van denken (het is goed of het is fout) helpt je niet, die houdt je gevangen in een frustrerende, energie-vretende, eenzame spiraal van falen en weer opnieuw beginnen en weer falen enzovoort. En het ergste daarbij vind ik om te zien hoe hard deze ploeterende mensen voor zichzelf zijn: ze vinden zichzelf een slappeling, een zwakkeling en ik hoor nog wel ergere bewoordingen dan dat! Ze zijn in een enorme strijd met zichzelf beland, waar geen einde aan lijkt te komen en met elke nieuwe mislukte poging, krijgen ze een grotere hekel aan zichzelf.
Think about things differently
Maar het kan anders met een andere mindset. In plaats van te gaan voor een dag waarin alles goed moet gaan, omdat het anders is mislukt, kun je ook elk eetmoment zien als een nieuw moment. Elke keer dat je iets wilt of gaat eten, kun je kiezen of je dat gaat doen en wat je dan wil eten. En misschien zegt de perfectionist (want dat zijn mensen die heel rigoureus kunnen diëten heel vaak – echt waar!) in je nu: “Ja maar, dan zit de hele dag vol moeilijke keuzes en dan word ik helemaal gek, want dan maak ik telkens een verkeerde keuze!” Maar de werkelijkheid is juist anders: doordat je gewoon kunt blijven nadenken en je bewust blijft in je eetmomenten, gaat het je lukken om andere keuzes te maken.
Nieuw begin
Natuurlijk niet in elk moment, in ieder geval niet als je hier net mee begint, maar het zal je lukken. En hierdoor ga je na het “eigenlijk niet toegestane gebakje van die collega in de ochtend” niet gewoon maar als een blind paard dooreten de rest van de dag “omdat het toch al verpest is”, maar bedenk je wellicht ’s avonds op de bank dat je deze keer niet iets lekkers neemt bij de thee, omdat je al een gebakje hebt gehad vandaag en het eigenlijk helemaal niet nodig is. En dat is een eerste stap: het besef dat je elk moment een keuze kan maken en dus ook weer een goede keuze kan maken.
En op die manier wordt dat “eigenlijk niet toegestane gebakje van die collega in de ochtend” wellicht een bewuste keuze waar je van gaat genieten, omdat deze collega echt super-lekkere gebakjes heeft altijd en houd je je lunch 2 uur later licht, omdat je na dat gebakje niet direct een stevige lunch hoeft te eten. En zo wordt de relatie met eten en vooral met jezelf een stuk minder verbeten en een stuk ontspannener en hoe fijn is dat?
Geen quick fix
En nee, dan val je dus niet 5 kilo af in een week, of 10 kilo in een maand, maar dat is ook niet reëel. Lang geleden al zei een arts ooit tegen mij: je moet net zo lang nemen voor het afvallen als voor het aankomen en daar geloof ik heilig in. Als je een jaar lang te veel hebt gegeten en bent aangekomen, moet je een jaar nemen om af te vallen. Bijkomend voordeel is dan ook: na dat jaar heb je je die nieuwe manier van eten echt eigen gemaakt en is de kans ook vele malen groter dat je op dat nieuwe gewicht kan blijven. Want uiteindelijk gaat het niet om dat gewicht, maar juist om die andere relatie met eten en met je eigen lijf en die creëer je niet door jezelf in een strafkamp van wilskracht en ontzeggen te zetten, maar door jezelf liefdevol op een andere manier naar eten te leren kijken en dat kost gewoon tijd. Gun jezelf die tijd!
Zou je graag een helpende hand willen, of wil je eens vrijblijvend van gedachten wisselen over hoe dat voor jou zou kunnen werken, maak dan een afspraak voor een gratis gesprek. Hierin krijg je in ieder geval 3 tips waar je direct zelf mee aan de slag kunt.