Goed voor jezelf zorgen lijkt heel vanzelfsprekend, maar is helemaal niet makkelijk.
Als ik mijn cliënten vraag of ze goed voor zichzelf zorgen, zeggen ze vaak volmondig “JA”. Ze spreken af met vriendinnen, gaan regelmatig naar de sauna of naar de schoonheidsspecialiste, ze gaan wel eens een weekendje weg zonder de kinderen, kortom, allemaal leuke dingen toch?
Leuke dingen doen
Maar het zijn inderdaad allemaal “leuke dingen” en dat is iets fundamenteel anders dan goed voor jezelf zorgen. Goed voor jezelf zorgen gaat over je behoeften serieus nemen. En natuurlijk is ontspanning en leuke dingen doen een behoefte, dus goed dat je die serieus neemt. Maar het is natuurlijk niet je enige behoefte, en eerlijk gezegd misschien ook niet de belangrijkste.
Basisbehoeften
Goed voor jezelf zorgen begint in eerste instantie bij de basisbehoeften van: voldoende slaap, voldoende beweging en goede voeding. En ik durf met zekerheid te zeggen dat het bij al mijn cliënten en misschien wel de meeste vrouwen hier al misgaat. Ook ik zelf merk dat ik hier niet altijd in slaag. Vooral voldoende slapen, is iets dat er bij mij gauw bij inschiet en sinds ik door Corona niet meer naar mijn geliefde balletlessen kan, is voldoende beweging ook regelmatig een probleem.
Emotionele behoeften
En nou hoor ik je zeggen: ja, maar zelfs als ik daar allemaal goed op let, houd ik dat maar tijdelijk vol. En het eerste dat mis gaat is “goede voeding”. Ik probeer echt mijn best te doen, maar de verleidingen zijn te groot. Overdag gaat het nog wel goed, maar vooral eind van de middag en ’s avonds lukt het met niet om er af te blijven. Dan moet ik gewoon iets lekkers eten. En mezelf dat ontzeggen, voelt als iets dat ik niet op kan brengen.
Herkenbaar?
En het is helemaal niet gek dat het zo gaat. Want naast die basisbehoeften van voldoende slaap, beweging en voeding, zijn er ook onze emotionele behoeften. En die emotionele behoeften die kunnen we niet oplossen slapen, eten en bewegen. We kunnen onze emoties wel beter dragen als we aan die basisbehoeften voldoen. Daarom lukt het ook beter om niet te snoepen als je bijvoorbeeld uitgerust bent (meestal in de ochtend) en minder goed als je moe bent (’s avonds).
Emotie-eten
Maar iedereen kent de term “emotie-eten” wel. En emotie-eten ontstaat als er emotionele behoeften zijn die niet worden bevredigd. En het bevredigen van emotionele behoeften is ook niet zo makkelijk. Zo zijn er een aantal “persoonlijke kenmerken” die ik vrijwel altijd terug zie komen bij vrouwen die last hebben van “emotie-eten”:
- Je zorgt heel goed voor anderen, zoals bijvoorbeeld je kinderen
- In je relatie vind je het lastig om echt te gaan staan voor jouw wensen
- Je gaat conflicten liever uit de weg
- Je bent een kei in organiseren en regelen en neemt graag verantwoordelijkheid daarvoor
- Je bent slim, waardoor je veel denkt en in je hoofd zit
- Je legt de lat voor jezelf heel erg hoog, je bent niet gauw tevreden met jezelf
- Je vindt alles leuk en vindt het moeilijk om “nee” te zeggen
- Je hebt veel wilskracht en doorzettingsvermogen.
Wat heb jij nodig?
En als je dit rijtje leest, denk je misschien: dit ben ik wel, maar dat zijn toch best goede eigenschappen? En er zit ook heel veel positiefs in deze eigenschappen, echt, ze zijn stuk voor stuk lovenswaardig. Er is alleen 1 ding dat ze allemaal gemeen hebben: wat jij nodig hebt, waar jij behoefte aan hebt, verdwijnt uit het zicht, heeft niet jouw aandacht of prioriteit.
Maar ook al heeft het niet je aandacht, daarmee zijn die behoeftes niet verdwenen. En omdat ze niet gezien en/of erkend worden, worden ze niet bevredigd en langzaam maar zeker ontstaat er een tekort. En eten wordt de vervanger, de vervanger voor liefde, aandacht, erkenning, steun, troost, plezier, gezelschap, noem het maar op.
Dus echt voor jezelf zorgen, is naast zorgen voor voldoende slaap, beweging en gezonde voeding, zorgen voor jouw emoties. Ze de aandacht en erkenning geven die ze zo hard nodig hebben.
Aandacht voor jezelf
Neem de volgende keer dat je een snoepaanval voelt opkomen eens de tijd om rustig met jezelf te gaan zitten. Even echt de aandacht te nemen voor jezelf. Maak eens contact met je lichaam door je handen op je buik te leggen en je bewust te worden van je lijf: hoe voelen mijn voeten, mijn benen, mijn armen, mijn buik? Waar zit mijn adem? En je op die manier bewust te worden van je gevoel: ben ik blij of voel ik me verdrietig, of gejaagd, of juist ontspannen. En kijk eens of je kunt voelen wat je eigenlijk nodig hebt op dat moment: een warm bad, je bed, een arm om je heen of misschien een fijn gesprek.
En als je dit nog nooit zo bewust gedaan hebt, zal dat best even wennen zijn. Dan merk je bijvoorbeeld dat er telkens allerlei gedachten opkomen. En dat is prima, breng je aandacht telkens weer terug naar je lijf. En oefening baart ook hier kunst. Je zult merken dat het makkelijker wordt naarmate je het vaker doet.
Probeer het eens, het is echt de moeite waard!
